(NĐ&ĐS) - Ngày 9/7, Tòa án nhân dân (TAND) Cấp cao tại TP. HCM đã tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm về việc bà Nguyễn Thị Lang (SN 1937), trú tại phường Linh Trung, quận Thủ Đức, TP.HCM khởi kiện Chủ tịch UBND quận Thủ Đức ra quyết định thu hồi đất, đền bù không thỏa đáng đối với gia đình bà.
Trước đó, bà Lang tiến hành khởi kiện Quyết định hành chính sai phạm tước bỏ quyền lợi của mình của Chủ tịch UBND quận Thủ Đức, TAND TP.HCM đã thu thập các chứng cứ và tiến hành xét xử, nhưng tại bản án được tuyên đều tước đi quyền lợi chính đáng của bà.
Cụ thể: Tại Bản án sơ thẩm số: 424/2019/HC-ST ngày 25/04/2019 của TAND TP.HCM tuyên: “Đình chỉ xét xử đối với các yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị Lang đối với yêu cầu hủy hành vi hành chính và các quyết định, văn bản…”. Không chấp nhận yêu cầu của bà Lang buộc UBND quận Thủ Đức bồi thường, hỗ trợ về đất, nhà và vật kiến trúc, công trình phụ trên đất. Không chấp nhận Kết luận giám định gỗ số: 2912/2018/ĐK, ngày 29/12/2018 của Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM- Khoa Nông nghiệp.
Chấp nhận một phần Quyết định số: 5600/QĐ-UBND, ngày 08/10/2016 chỉ chi trả tiền bồi thường cây trồng, hoa màu cho bà Nguyễn Thị Lang với số tiền là: 59.202.400 đồng.
Không đồng tình với bản án sơ thẩm vì Hội đồng xét xử (HĐXX) đã bác yêu cầu khởi kiện, bản án thiếu thuyết phục, bỏ sót nhiều chứng cứ tình tiết quan trọng làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và lợi ích hợp pháp của mình, bà Nguyễn Thị Lang tiếp tục kháng cáo toàn bộ bản án nói trên, đề nghị Tòa án Cấp cao tại TP. HCM xét xử theo đúng quy định của pháp luật.
Bà Lang cho rằng: Bản án sơ thẩm số 424/2019/HC-ST, ngày 25/04/2019 của TAND TP.HCM là không đúng, cần sửa theo hướng đúng với bản chất của sự việc, đó là: Chấp nhận đơn khởi kiện của tôi tuyên hủy các quyết định nói trên của Chủ tịch UBND quận Thủ Đức, đồng thời công nhận phần đất có diện tích là 1.400,1m2 thuộc một phần thửa số 3, 9, 10 và 11 tờ bản đồ 66 (theo tài liệu chỉnh lý ảnh năm 1990), cũng chính là một phần thửa số 3 (3.1, 3.2) thuộc tờ bản đồ 66, tại khu phố 2, phường Linh Trung, quận Thủ Đức (theo tài liệu đo đạc năm 2004) mà tôi đang sử dụng có đủ điều kiện được nhận bồi thường, hỗ trợ giá trị quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất khi bị nhà nước thu hồi phù hợp với quy định Luật Đất đai.
Về nguồn gốc thửa đất, năm 1963, vợ chồng bà Lang khai hoang, cải tạo thửa đất 1.400m2 để trồng khoai mì, hoa màu… và trồng nhiều cây lâu năm để mưu sinh, quá trình sử dụng có nộp thuế đầy đủ cho nhà nước.
Năm 1990, vợ chồng bà Lang già yếu không làm được, nên đã giao lại cho con trai là anh Hồ Văn Đông tiếp tục sử dụng canh tác, trồng cây ăn quả, cây lâu năm, đồng thời chăn nuôi thêm gia súc, gia cầm, quá trình sử dụng không có tranh chấp gì. Do gia đình nghèo ít học, không hiểu biết pháp luật, không nắm bắt được chính sách địa phương về đăng ký quản lý đất đai nên chưa làm thủ tục quyền sử dụng đất. Trước đó, khoảng năm 2009, quận Thủ Đức có đến đo chuồng heo, đếm thống kê và chiết tính số cây trồng trên đất cho gia đình bà.
Bất ngờ, tháng 08/2015 UBND phường mời bà Lang ra họp thông báo về việc thu hồi đất. Tại nội dung Quyết định số: 5600/QĐ-UBND cho biết, UBND quận Thủ Đức sẽ bồi thường 56 triệu đồng tiền cây trồng mà không bồi thường tiền đất bị thu hồi (trong đó có tiền nhà, vật liệu...) với diện tích 1.400 m2.
Không đồng tình với nội dung tại quyết định thu hồi, đền bù của UBND quận Thủ Đức, bà Lang làm đơn khiếu nại. Không để bà tiếp tục khiếu nại đòi quyền lợi cho mình, UBND quận ra ngay Quyết định số: 2234/QĐ-KPHQ nói rõ, do vi phạm hành chính, buộc gia đình bà giao lại mặt bằng cho quận, và cho rằng việc không đền bù đất là do gia đình bà Lang đã chiếm dụng mảnh đất đó của nhà nước.
Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Lang bức xúc: Gia đình bà mấy đời sinh sống ổn định tại đây từ năm 1963, không hề có chuyện tranh chấp hoặc chính quyền địa phương nhắc nhở về chuyện lấn chiếm. “Nếu thành phố, quận Thủ Đức có chính sách thu hồi đất, chúng tôi sẵn sàng giao đất theo đúng quy định và trình tự của pháp luật. Tuy nhiên, chúng tôi cần sự công bằng, minh bạch và yêu cầu được hỗ trợ”, bà Lang bức xúc.
Sau khi khiếu nại khắp nơi nhưng vẫn không được giải quyết, tháng 07/2016 bà Nguyễn Thị Lang nộp đơn khởi kiện đề nghị Tòa án nhân dân TP.HCM hủy các văn bản hành chính của Chủ tịch UBND quận Thủ Đức, yêu cầu nếu tiến hành thu hồi phần diện tích đất nói trên thì phải có chính sách đền bù, bồi thường, hỗ trợ phù hợp theo các quy định của pháp luật cho gia đình bà.
Luật sư Lê Tự, Đoàn Luật sư TP.HCM, đại diện pháp luật hợp pháp của gia đình bà Lang nêu ra 2 nghi vấn cần được minh bạch về việc thu hồi 1.400m2 của bà Nguyễn Thị Lang.
Thứ nhất, trong cùng khu đất bà Lang đang sinh sống còn 2 hộ gia đình khác là ông Võ Thanh Ph. và bà Nguyễn Thị Thanh V. Theo Quyết định của UBND quận, cả hai gia đình này đều được đền bù đất. Vậy tại sao gia đình bà Lang, với 1.400m2 sử dụng liên tục từ năm 1963 lại không được đền bù đất và tại sao chỉ được đền bù tiền cây.
Thứ 2, Luật sư Tự dẫn khoản 1, khoản 5, Điều 50 - Luật Đất đai, năm 2003: “Sử dụng đất ổn định, lâu dài, trực canh…” và khoản 2, điều 101 Luật Đất đai 2003 quy định: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất được sử dụng ổn định trước ngày 1/7/2004 và không vi phạm Luật Đất đai sẽ được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất”. Luật sư Tự khẳng định, nếu theo quy định của Luật Đất đai, khi UBND quận Thủ Đức thu hồi đất của gia đình bà Lang sẽ phải đền bù giá trị 1.400 m2 theo quy định của pháp luật.
Buổi xét xử sáng ngày 09/07/2020 tại TAND Cấp cao có Hội đồng xét xử, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân giữ quyền công tố, phía khởi kiện có mặt người đại diện cho bà Lang, về phía UBND quận có các cán bộ thay mặt ông Chủ tịch đến dự. Tại phiên tranh luận, trước những chứng cứ của gia đình nguyên đơn là bà Lang nêu ra, trước những câu hỏi của đại diện Viện Kiểm sát, phía UBND quận không trả lời và không chứng minh được bằng các văn bản có căn cứ, quá trình xét hỏi, các cán bộ này cho rằng các quyết định của UBND quận Thủ Đức là đúng theo quy định của pháp luật nhằm biện hộ những việc làm sai phạm của ông Chủ tịch UBND quận Thủ Đức.
Kết thúc phần tranh luận, qua phần nghị án, thấy rằng tại Bản án sơ thẩm số: 424/2019/HC-ST ngày 25/04/2019 của TAND TP.HCM xét xử tuyên bác đi quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà Lang là có vấn đề và nhiều việc cần được làm rõ. Hội đồng xét xử TAND Cấp cao tại TP. HCM tuyên hủy toàn bộ bản án.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc
Ngọc Tuấn
Ý kiến bạn đọc