(NĐ&ĐS) - Hàng nghìn tấn hóa chất ammonium nitrate cập cảng Beirut từ năm 2013 và được nghi ngờ là thủ phạm gây ra thảm kịch hôm 4/8 vừa qua khiến khoảng 5000 người thương vong, trong đó ít nhất 135 người chết.

Theo CNN, vào năm 2013, một lô hàng 2.750 tấn hóa chất ammonium nitrate đã tới cảng Beirut trên một con tàu mang cờ Moldova có tên MV Rhosus trên đường từ Gruzia đi Mozambique buộc phải cập cảng ở Beirut, con tàu MV Rhosus đã bị chính quyền cảng địa phương bắt giữ do vi phạm trong việc điều khiển tàu, chưa trả phí tại cảng và những khiếu nại của thuỷ thủ đoàn người Nga và Ukraine. Chủ tàu sau đó tuyên bố phá sản, và con tàu bị “bỏ rơi”, khiến thủy thủ đoàn mắc kẹt trên con tàu nhiều tháng ròng trước khi số hóa chất bị tịch thu và đưa lên bờ.

tau-cho-2750-tan-ammonium-nitrate-da-nam-lai-cang-beirut-the-nao-hinh-2
Con tàu MV Rhosus bị giữ tại cảng Beirut

Cục trưởng Hải quan Lebanon Badri Daher cho biết, tàu MV Rhosus đã không rời cảng kể từ khi đó, mặc dù ông đã nhiều lần cảnh báo rằng, lượng ammonium nitrate khổng lồ bị lưu kho tại cảng Beirut tương đương với “một quả bom”.

12529516-3x2-xlarge
Lượng ammonium nitrate được tích trữ khổng lồ tạo ra vụ nổ tương đương “một quả bom”

Ammonium nitrate là một loại chất rắn tinh thể không mùi thường được dùng trong sản xuất phân bón. Tuy rất hữu dụng nhưng nó lại là nguyên nhân từng gây ra nhiều vụ nổ công nghiệp trên thế giới. Một vụ tai nạn chết chóc có quy mô sánh ngang với vụ nổ tại cảng Beirut là vụ nổ tại thành phố Texas, Mỹ năm 1947. Vụ nổ gây ra bởi 2.300 tấn ammonium nitrate khiến ít nhất 581 người chết và gần 3.500 người bị thương.

“Do sự nguy hiểm nghiêm trọng của các mặt hàng được lưu trữ trong điều kiện thời tiết không phù hợp, chúng tôi đã yêu cầu các quan chức cảng Beirut tái xuất vật liệu nổ ngay lập tức để đảm bảo sự an toàn của cảng và những nhân viên ở đó”, Chapid Merhi, người tiền nhiệm của ông Daher, viết trong bức thư gửi cho giới chức tư pháp vào năm 2016. 

li-bang-1-1596611195298
Khung cảnh đổ nát ở thành phố Beirut nhìn từ trên cao

Tổng thống Li Băng Michel Aoun nói, việc làm ngơ không kiểm soát khối lượng lớn ammonium nitrate lớn như vậy suốt 6 năm qua là điều “không thể chấp nhận được” và tuyên bố nghiêm trị những người chịu trách nhiệm về vụ nổ.

Quang Minh (Tổng hợp CNN, Moscow Times, Sputnik)