Huyện miền núi Minh Hóa ‘thay da đổi thịt’ từ cú hích bởi Nghị quyết 30A

Huyện miền núi Minh Hóa với những mục tiêu của Nghị quyết 30a

Ngày 27/12/2008, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP về chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 62 huyện nghèo thuộc 20 tỉnh trong cả nước, trong đó có huyện miền núi Minh Hóa.

Giữa năm 2009, Nghị quyết 30a chính thức được khởi động tại địa phương này. Với Nghị quyết này, huyện Minh Hóa tập trung huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc nhằm tạo sự chuyển biến nhanh hơn về đời sống vật chất, tinh thần người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, bảo đảm đến năm 2020 mức sống ngang bằng các huyện khác trong tỉnh.

Tập trung phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, khai thác tốt những thế mạnh địa phương. Xây dựng hạ tầng kinh tế-xã hội phù hợp với đặc điểm của huyện; chuyển đổi cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hiệu quả theo quy hoạch; xây dựng xã hội nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hoá dân tộc; dân trí nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ; bảo đảm vững chắc an ninh, quốc phòng. 

Đến năm 2010, phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 40%, cơ bản không còn hộ dân ở nhà tạm; cơ bản hoàn thành việc giao đất, giao rừng; trợ cấp lương thực cho người dân ở những nơi không có điều kiện tổ chức sản xuất, khu vực giáp biên giới. Tạo sự chuyển biến bước đầu trong sản xuất, phát triển kinh tế nông thôn và nâng cao đời sống nhân dân trên cơ sở đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, bảo vệ và phát triển rừng, đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội nông thôn; tăng cường nghiên cứu và chuyển giao tiến bộ khoa học- kỹ thuật, tạo bước đột phá trong đào tạo nhân lực. Triển khai một bước chương trình xây dựng nông thôn mới; tỷ lệ lao động nông thôn qua đào tạo, tập huấn, huấn luyện đạt trên 25%.

Đến năm 2020, phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống mức ngang bằng mức trung bình khu vực. Giải quyết cơ bản vấn đề sản xuất, việc làm, thu nhập để nâng cao đời sống nhân dân lên gấp 5, 6 lần. Lao động nông nghiệp còn khoảng 50% lao động xã hội, tỷ lệ lao động nông thôn qua đào tạo, tập huấn chiếm trên 50%; số xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới khoảng 50%. Phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội nông thôn, trước hết là hệ thống thuỷ lợi bảo đảm tưới tiêu chủ động cho toàn bộ diện tích đất lúa 2 vụ, mở rộng diện tích tưới cho rau màu, cây công nghiệp. Bảo đảm giao thông thông suốt đến trung tâm xã và cơ bản có đường ô tô tới các thôn, bản. Cung cấp điện sinh hoạt cho hầu hết dân cư. Bảo đảm cơ bản điều kiện học tập, chữa bệnh, sinh hoạt văn hoá, tinh thần cho nhân dân.

Trên cơ sở các mục tiêu đề ra thuộc Nghị quyết 30a, huyện Minh Hóa tập trung mọi nguồn lực cho 4 lĩnh vực cơ bản: hỗ trợ sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhân dân; hỗ trợ giáo dục, đào tạo, dạy nghề, nâng cao dân trí; thực hiện chính sách cán bộ và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất, dân sinh...

Trong hơn 8 năm từ năm 2009 đến nay, ngân sách Trung ương đã “rót” cho huyện Minh Hóa thực hiện Nghị quyết 30a trên 364.659 triệu đồng. 

Bằng những giải pháp thiết thực, hiệu quả từ “bệ phóng” Nghị quyết 30a, cuộc chiến xóa đói giảm nghèo huyện Minh Hóa đã “gặt hái” những kết quả vững chắc. Nếu như năm 2011, toàn huyện có 7.282 hộ nghèo chiếm tỷ lệ 65,43% thì đến cuối năm 2015 còn 23,74% (theo chuẩn nghèo cũ), hàng năm bình quân giảm tỷ lệ hộ nghèo đạt từ 7 đến 8%. Nếu tính theo chuẩn nghèo đa chiều, toàn huyện giảm từ 44,17% năm 2015 xuống 39,54% năm 2017, tỷ lệ giảm bình quân 4,44%, bảo đảm bền vững so với mục tiêu giảm nghèo 4% mà Nghị quyết 30a đề ra… 

 Thân thương những công trình “nặng nghĩa nặng tình” nơi vùng rẻo cao

Nghị quyết 30a không chỉ cải thiện đời sống vật chất, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo mà còn hướng đến đầu tư xây dựng các công trình dân sinh, nhà ở cho người  dân huyện Minh Hóa. Hàng loạt công trình xây dựng cơ bản hoàn thiện trong giai đoạn 2009-2017 giúp Minh Hóa khoác lên mình một diện mạo hoàn toàn mới.

Thay đổi rõ nét nhất ngay từ các thôn, bản, làng phải kể đến những ngôi nhà theo Nghị quyết 167/CP bằng thể thức “chìa khóa trao tay” dành cho hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa với sự giúp đỡ của Tổng công ty Lương thực miền Bắc. Tháng 7/2009, Tổng công ty Lương thực miền Bắc và UBND huyện Minh Hóa đã ký kết văn bản hỗ trợ trên 17.257 triệu đồng xây dựng 680 ngôi nhà cho hộ nghèo. Những căn nhà giúp người dân “an cư lạc nghiệp” nặng  nghĩa tình.

Hơn 8 năm nay, gia đình chị Đinh Thị Thuý ở thôn Cây Da, xã Xuân Hóa sống trong căn nhà “nặng nghĩa nặng tình” trên. Chị kể rằng, trước đây chị sống trong ngôi nhà tạm bợ, chỉ một túp lều tường đất, mái lợp lá cọ, diện tích vẻn vẹn 10m2. Mùa đông gió lùa lạnh buốt xương, mùa hè nắng đổ lửa. Ước mơ về một ngôi nhà mới tưởng như suốt đời không trở thành hiện thực được. Nhờ Nghị quyết 30a mà chị có nhà, đời sống từ đó khá dần lên rồi. Giờ không còn lo cái đói, cái nghèo. 

Trong 8 năm (2009-2017) nguồn vốn Nghị quyết 30a đầu tư 244.057 triệu đồng xây dựng 66 công trình cơ bản khắp toàn huyện Minh Hóa, trong đó có 10 công trình cấp huyện, kinh phí hơn 61.438 triệu đồng; 56 công trình cấp xã, kinh phí trên 182.618 triệu đồng. Các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Nghị quyết 30a mang tính đa diện, đa lĩnh vực từ y tế, giáo dục, đường giao thông nông thôn, cầu cống, công trình thủy lợi, chợ đến công trình phục vụ khai hoang, phục hóa…

Những công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Nghị quyết 30a và sự hỗ trợ của các doanh nghiệp đỡ đầu đã để lại những dấu ấn đậm nét trong lòng người dân Minh Hóa. Sự bền vững của công trình 30a càng củng cố thêm sự bền vững lòng tin vào đích đến trên con đường xóa đói giảm nghèo.

Theo  lãnh đạo huyện Minh Hóa, gần 10 năm  xuyên suốt triển khai Nghị quyết 30a về cơ bản cuộc sống người dân đã thay đổi nhanh chóng, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh. Tuy nhiên làm thế nào để người dân thoát nghèo toàn diện, không tái nghèo mới là bài toán. Trước thực tế trên, huyện Minh Hóa đã tạo ra những bệ phóng để tiếp tục cải thiện đời sống của người dân.  Những bệ phóng đó là hỗ nhà ở, lương thực sau đó là tạo vốn vay phát triển kinh tế, chăm sóc bảo vệ rừng, xuất khẩu lao động...

Từ năm 2010, 361 hộ đồng bào hai xã Dân Hóa, Trọng Hóa nhận khoanh nuôi, bảo vệ rừng với kinh phí 450 triệu đồng. Giai đoạn 2013- 2016, diện tích rừng giao cho cộng đồng dân cư bảo vệ lên đến 25.148 ha, nguồn vốn phân khai 32.982 triệu đồng. Đến cuối năm 2016, có 7.727 hộ dân tham gia nhận khoán rừng trên diện tích 34.665 ha.

Trong 8 năm 2009-2017 có 12.670 lượt hộ nghèo, 56.629 lượt nhân khẩu nhận trợ cấp lương thực với hai hạn mức 5 tháng mỗi năm và 6 tháng mỗi năm tại các thôn, bản vùng biên giới, vùng đồng bào dân tộc, vùng sâu, vùng xa của huyện Minh Hóa. Các chính sách hỗ trợ về y tế, chăm sóc sức khỏe, trợ giúp pháp lý, giúp người nghèo hưởng thụ các thiết chế văn hoá, thông tin cũng được quan tâm. Riêng chính sách trợ giá tiền điện hộ nghèo, giai đoạn 2011-2016 có 31.556 lượt hộ nghèo được nhận trên 11.316 triệu đồng.

Các mô hình khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư hình thành, bước đầu mang lại hiệu quả tại các xã như: mô hình đậu xanh ở Hồng Hóa, Tân Hóa, Minh Hóa; mô hình trồng cây na dai tại Hóa Tiến, Yên Hóa, Trung Hóa; mô hình nuôi gà đẻ trứng tại Quy Hóa, Hóa Hợp, Yên Hóa. Chính sách hỗ trợ sản xuất cho hộ nghèo trên địa bàn huyện tạo nên những chuyển biến tích cực.

Chính sách tín dụng, ưu đãi đối với hộ nghèo từ Nghị quyết 30a thực sự trở thành “bà đỡ” cho người nghèo. Trong 8 năm Nghị quyết 30a đi vào cuộc sống, tại Minh Hóa có 4.588 lượt hộ nghèo vay 5 triệu đồng/hộ, lãi suất 0%, thời gian 2 năm để phát triển chăn nuôi, doanh số cho vay 24.668 triệu đồng. Chương trình cho vay xuất khẩu lao động giải ngân 8.201 triệu đồng cho 320 lượt đối tượng vay.

Trong 8 năm, toàn huyện có trên 2.000 lao động đăng ký sơ tuyển xuất khẩu lao động. Sau tuyển chọn, 500 lao động được đào tạo ngoại ngữ, giáo dục định hướng và có 262 lao động xuất cảnh qua một số thị trường như: UAE, A-rập Xê-ut, Malaysia, Đài Loan, Hàn Quốc...

Gần 10 năm thực hiện Nghị quyết 30a, ông Bùi Anh Tuấn – Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa đánh giá việc thực hiện Nghị quyết trên cả là một quá trình dài, huyện huy động gần như toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc với mục tiêu hàng đầu là giúp người dân thoát nghèo. Dẫu  biết rằng chặng đường phía trước vẫn còn khó khăn nhưng ông Tuấn tin rằng với sự quyết tâm cao độ thì việc thực hiện Nghị quyết 30a sẽ sớm hoàn thành đưa huyện này ngày càng phát triển.