(NĐ&ĐS) - Hàng loạt báo cáo của chính quyền xã Cẩm Đình được gửi lên UBND huyện Phúc Thọ (Hà Nội), đề nghị cấp trên có biện pháp xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát trái phép. Kỳ lạ thay, nạn “cát tặc” không những không chấm dứt mà còn ngang nhiên lộng hành hơn trước… (!?)

Cận ảnh cát tặc “móc ruột” sông Hồng

Tình trạng khai thác cát trái phép tại xã Cẩm Đình, huyện Phúc Thọ không chỉ làm thất thoát tài nguyên, làm sạt lở đất đai, đê điều mà còn ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội và an toàn giao thông đường thủy. Từ phản ánh của người dân và các báo cáo của UBND xã, cho thấy sự việc đã kéo dài nhiều tháng nay, nhưng người dân và chính quyền xã Cẩm Đình dường như “bất lực” trước sự lộng hành của đội quân “cát tặc” này.

cat-tac-1
Chỉ đạo của UBND huyện Phúc Thọ quyết liệt nhưng lại “liệt vị”?

Sau khi nghiên cứu đường đi, vị trí, phương thức hoạt động của các tàu “cát tặc”, chúng tôi quyết định tiếp cận “đại công trường” cát lậu trên sông để ghi hình lại toàn bộ quá trình khai thác trái phép của nhóm đối tượng trên.

Để có những hình ảnh chân thật nhất, rõ nét nhất, chúng tôi thuê một chiếc thuyền đánh cá, đóng vai dân làng chài địa phương. Chủ thuyền ban đầu tỏ vẻ e dè bởi sợ nhóm “cát tặc” trả thù nhưng nhờ sự động viên của người dân địa phương, người đàn ông này quyết định đưa chúng tôi ra khu vực khai thác cát.

Sau khi thảo luận và phác thảo kế hoạch của chuyến đi, chúng tôi thận trọng một lần nữa báo cáo với Ban biên tập để có phương án bảo đảm an toàn cho nhóm phóng viên, trước chuyến thâm nhập dự đoán đầy rủi ro…

Khoảng 22h15 ngày 26/11, để đảm bảo bí mật, người ngư dân đón chúng tôi tại một địa điểm thuộc xã Vân Nam rồi dẫn chúng tôi lội bộ men theo con đường đất ra bờ sông, cách vị trí khai thác chừng 4km.

Thời điểm chúng tôi xuống thuyền, trời tối đen như mực, mặt sông bốc lên từng luồng gió lạnh buốt của tiết trời mùa đông. Chiếc thuyền cá rời bến, tiến thẳng đến khu vực các tàu cuốc đang khai thác. Càng đến gần, chủ thuyền tỏ ra lo lắng, nhiều lần căn dặn chúng tôi phải cẩn thận, tránh để bị lộ vì rất khó thoát thân trước đội tàu canh gác cẩn mật của nhóm “cát tặc”, bởi nếu bị phát hiện thì có nhảy xuống sông cũng khó thoát.

cat-tac-2
Đại công trường khai thác cát trái phép hoạt động như chỗ không người. 

Chiếc thuyền cứ thế lặng lẽ tiến đến công trường khai thác, không ai nói với ai tiếng nào một phần vì lo lắng, một phần cũng vì mệt và rét.

Cứ như vậy, khung cảnh một “đại công trường khai thác cát bắt đầu hiển hiện trước mắt chúng tôi. Trái ngược với vẻ yên bình ban ngày, khi đến bãi bồi thuộc thôn Cựu Đình sát nhà máy gạch của Cty Nguyên Hưng, đập vào mắt chúng tôi là 6 chiếc tàu cuốc công suất lớn, trải dài khắp mặt sông đang thi nhau hoạt động. Tiếng máy móc hoạt động ầm ĩ, rền vang một khúc trời, đèn pha, đèn hiệu trên những chiếc tàu cuốc thắp sáng rực khắp mặt sông. Cứ tàu chứa này đầy, người trên tàu cuốc lại lấy đèn pin ra hiệu cho thuyền chứa khác tiến vào, mọi hoạt động diễn ra hết sức nhịp nhàng và chuyên nghiệp.

Trong không gian tối mịt xung quanh, chúng tôi phát hiện có không ít tàu hút cát tự hành từ nhiều phía cũng hướng về đây khai thác cát. Như có sự khảo sát từ trước, những chiếc tàu này tiến lại và nhanh chóng thả vòi “bạch tuộc” xuống sông, cát cứ thế tuôn trào lên khoang chứa.

Trời đêm càng về khuya càng lạnh, lúc này đã là ngày mới, sương xuống ngày một nhiều, ướt đẫm chiếc áo khoác chúng tôi mặc. Đây cũng chính là thời điểm hoạt động khai thác cát diễn ra tấp nập nhất, có thời điểm lên tới hàng chục chiếc tàu hút, xung quanh tàu chứa đi lại tấp nập không ngừng nghỉ.

Cứ mỗi đêm như vậy, hàng nghìn mét khối cát bị nhóm đối tượng này đánh cắp. Nhà nước thì thất thu nguồn thuế tài nguyên lớn, người dân địa phương thì mất đất canh tác.

Đến khoảng 5h sáng ngày 27/11, sau khi ghi nhận đầy đủ hình ảnh, chúng tôi quyết định lên bờ. Người lái thuyền chở chúng tôi về địa phận xã Vân Nam, cách vị trí đón ban đầu chừng 100m để tránh sự theo dõi của một chiếc cano có biểu hiện bám theo…

Ai “chống lưng” cho cát tặc lộng hành?

Với những hình ảnh chúng tôi ghi nhận thực tế, có thể thấy, các ý kiến của người dân và hàng loạt báo cáo của UBND xã Cẩm Đình đều chính xác với những gì đang diễn ra.

cat-tac-3
Với quy mô như vậy, Đội CSGT số 1 đường thuỷ liệu có biết?

Trong các báo cáo, UBND xã Cẩm Đình đều khẳng định, hoạt động khai thác cát trái phép của các tàu cuốc và tàu hút hoạt động như đại công trường, mang tính chất thách thức cơ quan chức năng và chính quyền địa phương.

Mặc dù UBND xã Cẩm Đình đã báo cáo nhiều lần, tuy nhiên sự việc vẫn tiếp diễn khiến người dân vô cùng bức xúc. UBND xã Cẩm Đình đề nghị lãnh đạo huyện, các phòng, ngành và cấp trên có thẩm quyền xử lý dứt điểm, không cho các tàu cuốc và tàu hút khai thác cát trái phép trên sông Hồng thuộc địa bàn xã Cẩm Đình để người dân yên tâm làm ăn, sinh sống.

Thực tế, trước báo cáo của UBND xã Cẩm Đình và những phản ánh của nhân dân, ngày 10/9/2019, UBND huyện Phúc Thọ có công văn số 1041/UBND-TNMT gửi Công an huyện Phúc Thọ và UBND xã Cẩm Đình về việc yêu cầu kiểm tra, xử lý vi phạm trong khai thác khoáng sản trên địa bàn xã Cẩm Đình.

Công văn nêu rõ, để đảm bảo tốt công tác quản lý tài nguyên khoáng sản và đảm bảo tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn huyện, đồng thời chấm dứt tình trạng trên, UBND huyện giao cho Công an huyện chủ trì, chủ động phối hợp với các ngành kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng trên và báo cáo UBND huyện kết quả thực hiện trước ngày 1/10/2019; Phối hợp với UBND xã Cẩm Đình tăng cường công tác tuần tra bảo vệ để đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.

Tiếp đó, ngày 12/11/2019, UBND huyện Phúc Thọ có thông báo số 545/TB-UBND về kiểm tra việc khai thác khoáng sản (cát) trên địa bàn huyện Phúc Thọ theo phiếu chuyển đơn số 325/PCĐ-ĐBQH ngày 4/10/2019 của Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội.

Theo thông báo này, UBND huyện Phúc Thọ sẽ tổ chức kiểm tra tình hình khai thác cát trái phép với thành phần bao gồm Đội 1 (Giao thông đường thủy) – Phòng CSGT, các Phòng chuyên môn của huyện, Công an huyện và UBND xã Cẩm Đình. Thời gian kiểm tra từ 15h ngày 13/11/2019 tại thực địa xã Cẩm Đình.

Tuy nhiên, theo những hình ảnh mà PV ghi nhận được thì hoạt động khai thác cát tại đây vẫn diễn ra rất công khai như chưa có chuyện gì xảy ra.

(Còn nữa)

Tuấn Anh – Nguyên Hà – Hồng Quảng